ความทรงจำ ก็คือบทความที่ทำให้เราสามารถมองเห็นความทรงจำของตัวเองได้เช่นกัน
เพราะมันคือความเป็นจริง เราอยู่กับความเป็นจริงและเราก็จะไปกลับความเป็นจริง
บนโลกที่เคลื่อนตัวไปข้างหน้า สิ่งที่จะพอเก็บรักษาเอาไว้ได้คือ ความทรงจำ ความทรงจำอันมีค่ามิต้องอาศัยความตั้งใจที่จะจดจำ
หากแต่เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
ไม่ต่างจากการที่น้ำต้องไหลจากที่สูงลงสู่ที่ต่ำ
แม้ความทรงจำจะเกิดขึ้นกับความจริง
แต่ว่าความทรงจำหาใช่ความจริงไม่
เราคัดเลือกบางส่วนจากความจริง คลุกเคล้าเข้ากับความรู้สึก บ้างสุข บ้างเศร้า ทุกความทรงจำมีการเสกสรรปั้นแต่งของเจ้าของความทรงจำอยู่ในนั้นเสมอ มันทั้งโหดร้ายและสวยงามกว่าความจริง ใช่หรือไม่ คนเรามักเก็บสะสมความทรงจำดี ๆ เอาไว้มากกว่าความทรงจำแย่ ๆ กระนั้นก็ใช่ว่ามันจะทำให้เรามีความสุขเสมอไป เมื่อหวนคิดถึงความทรงจำดี ๆ ที่มิอาจย้อนคืนกลับมา กรอเทปดูภาพอดีตที่ไม่สามารถเกิดขึ้นได้อีกแล้ว ความเศร้าก็บังเกิด ความทรงจำมีคุณค่าเพราะอยู่ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลง หากทุกอย่างไม่แปรเปลี่ยน ทุกความสัมพันธ์ยังอยู่คงเดิม ความทรงจำไม่มีค่าอะไร เราไม่ต้องจดจำอะไรก็ได้ ในเมื่อพรุ่งนี้ก็จะดีดังเดิม ชีวิตคือการเดินทางเพื่อสะสมความทรงจำ ทุก ๆ วัน มีเรื่องราวให้จดใส่หน้ากระดาษเปล่าของชีวิต เพราะจดทุกเรื่องไม่ได้ เราจึงจดเฉพาะสิ่งสำคัญไว้ในใจ เมื่อย้อนกลับมาดูสมุดบันทึกเล่มนี้ ความทรงจำบางอย่างซีดจางไปตามกาลเวลา แต่ร่องรอยของมันก็ช่วยยืนยันกับเราว่า สิ่งสวยงามเหล่านั้นเคยเกิดขึ้นจริง
